Każdy tekst literacki, publicystyczny i użytkowy ma określoną grupę odbiorców. To banał, o którym często wciąż zapominamy. Nieprawidłowo dobrany rodzaj i charakter publikacji sprawiają, że inwestycja w tego typu treści jest bezsensowna. Nie ma bowiem sensu prezentowanie określonego tekstu osobom, które (nawet potencjalnie) nie są nim zainteresowane. Całkowity laik nie przebrnie przez fachowe słownictwo, a zawodowy pełnomocnik wynudzi się przy zbyt prostym ujęciu tematu. Wybierać rodzaj publikacji prawniczej należy więc świadomie. Poziomy tekstu prawniczego są rozwiązaniem tego problemu.
Na stronie znajdziesz:
Poziomy tekstu prawniczego – pojęcie
Tak jak wspomniałem, odbiorcą tekstu prawniczego mogą być zupełnie różni ludzie. Z tego powodu niemożliwe jest stworzenie kilku odgórnych kategorii, które pozwoliłyby ich łatwo podzielić. Praktycznym rozwiązaniem tego dylematu jest wprowadzenie poziomów tekstu prawniczego. To bazujące na moim doświadczeniu publicystycznym rozróżnienie trzech poziomów skomplikowania tekstu prawniczego.
Wyodrębnienie trzech poziomów tekstu bazuje na kilku głównych cechach publikacji prawniczych. W skład tej grupy wchodzą stopień skomplikowania słownictwa, potrzeba przywoływania podstawy prawnej rozważań, powoływanie poglądów doktryny i orzecznictwa czy kompleksowość ujęcia danego zagadnienia. Elementy te można ujmować w tekście na różne sposoby i stąd właśnie biorą się poziomy tekstu prawniczego.
Cel wprowadzenia poziomów tekstu
Oczywiście wyodrębnienie ma sens tylko wtedy, gdy poziomy tekstu skonfrontujemy z zadaniami, jakie stoją przed publikacjami prawniczymi. A te bywają różne. Celem tekstu prawniczego może być na przykład:
- pozyskanie klienta;
- poprawa pozycji strony w wynikach wyszukiwania;
- budowa marki bloga/strony/kancelarii;
- edukacja czytelników;
- zwiększanie świadomości prawnej społeczeństwa.
Każde z powyższych zadań determinuje formę, jaką przyjąć powinien skuteczny tekst prawniczy. Dlatego zupełnie inaczej wygląda publikacja stworzona pod optymalizację SEO, a inaczej seria notek blogowych ułatwiających życie ich czytelnikom. Dobry copywriting prawniczy rozstrzyga te kwestie zanim jeszcze pierwsze słowa pojawią się w edytorze tekstu.
Poziom potoczny – odejście od prawniczego slangu
Pierwszym wyodrębnionym przeze mnie poziomem tekstu prawniczego jest poziom potoczny. Skierowany jest on przede wszystkim do osób, które na co dzień nie mają nic wspólnego z prawem. Zazwyczaj szukają prostej odpowiedzi na niezbyt skomplikowany problem prawny. To jedna z najbardziej popularnych grup czytelników blogów prawniczych.
Poziom potoczny tekstu prawniczego charakteryzuje się następującymi cechami:
- proste, w miarę możliwości nieprawnicze słownictwo;
- brak powoływania podstawy prawnej;
- brak odniesień do orzecznictwa i doktryny;
- ścisłe trzymanie się założonego tematu;
- brak bibliografii na końcu artykułu.
Przykład tekstu napisanego na poziomie potocznym to artykuł Warunkowe zwolnienie z reszty kary – jak je uzyskać? [POZIOM POTOCZNY].
Poziom prawniczy – popularna, rzemieślnicza robota
Z moich obserwacji wynika, że teksty na blogach i stronach kancelarii najczęściej pisane są w sposób, który podpada pod poziom prawniczy. To nic innego jak styl idący na możliwie jak największą liczbę kompromisów. W swoich założeniach ma podobać się wszystkim, a osiąga wręcz odwrotny efekt. Takie teksty stanowią często bezmyślnie kopiowane przepisy prawne, które pozbawione jakiejkolwiek finezji nudzą czytelnika na śmierć. Nie oferują przy tym jakichkolwiek łatwych odpowiedzi, a tego przeważnie szuka czytelnik takich publikacji.
Uwzględniając fakt, że adresatem poziomu prawniczego może być zarówno posiadający pewne doświadczenie laik, jak i zawodowy prawnik, poziom prawniczy moich tekstów uwzględnia:
- powołanie się na przepisy;
- okazjonalnie przywoływane orzecznictwo;
- średnio zaawansowany język prawniczy;
- sygnalizowanie problematyki związanej z głównym tematem artykułu.
Jak tekst napisany na poziomie prawniczym wypada w praktyce możesz zobaczyć w artykule Przesłanki warunkowego zwolnienia [POZIOM PRAWNICZY].
Poziom ekspercki – udokumentowana staranność
Poziom ekspercki tekstu prawniczego oznacza, że taka publikacja została przygotowana przede wszystkim z myślą o osobach, które mają co najmniej podstawowe pojęcie dotyczące tematu, którego dotyczy artykuł. Nie jest to może tak szeroka grupa jak odbiorcy tekstów potocznych, ale istnieje ogromna grupa prawników poszukujących odpowiedzi na swoje problemy w publikacjach internetowych. Nic zresztą dziwnego, skoro publikacje takie z roku na rok się coraz bardziej profesjonalizują. Publikacje na poziomie eksperckim to dobra inwestycja dla stron kancelarii i profesjonalnych portali tematycznych, które oferują swoim czytelnikom konkretną, usystematyzowaną wiedzę.
Z tego też powodu tekst na poziome eksperckim musi się charakteryzować:
- fachowym językiem prawnym i prawniczym;
- powołaniem się na konkretne przepisy;
- uwzględnieniem poglądów doktryny i orzecznictwa;
- omówieniem problematyki powiązanej z głównym tematem artykułu;
- zamieszczoną na końcu artykułu bibliografią.
Na poziomie eksperckim przygotowałem artykuł Przesłanki warunkowego przedterminowego zwolnienia [POZIOM EKSPERCKI].
Jak wybrać poziomy tekstu prawniczego?
Bez bardziej szczegółowych danych opisujących ruch sieciowy trudno jest ustalić dokładną grupę odbiorców tekstu prawniczego. Pomocne może się jednak okazać w tym zakresie uwzględnienie następujących elementów.
Miejsce publikacji. W pierwszej kolejności musimy zdecydować, gdzie nasz tekst będzie publikowany. Czy będzie to specjalistyczny blog, firmowy intranet czy konto na Instagramie? A może humorystyczny fanpage na Facebooku? Miejsce publikacji pozwoli nam dość mocno zawęzić potencjalne grupy odbiorców.
Grupa odbiorców. Gdy dokonamy już pewnego zawężenia grup odbiorców naszego tekstu należy zastanowić się, dla kogo właściwie chcemy publikować. Czy naszym celem jest przyciągnięcie potencjalnych klientów kancelarii, czy może wywołanie merytorycznej dyskusji w komentarzach pod wpisem? Chcemy polepszyć nasze relacje z botami wyszukiwarek internetowych? Zbudować portfolio usług prawnych?
Rodzaj publikacji. Może nie jest to rzecz oczywista, ale duży wpływ na wybór poziomu tekstu prawniczego ma rodzaj publikacji, jakiej potrzebujemy. Materiały edukacyjne rzadko będą wymagały poziomu wyższego niż potoczny, a notki na autorskiego bloga zazwyczaj pisane są w stylu prawniczym. E-booki skierowane do profesjonalistów natomiast spokojnie można przygotowywać na poziomie eksperckim.